Βαρθολομαίος – Ιερώνυμος Ένα χρόνο δεν μιλιούνται

Σε τροχιά απόλυτης ρήξης έχουν εισέλθει, πλέον, οι σχέσεις του Οικουμενικού Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίου με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο. Η ακύρωση της χθεσινής, προγραμματισμένης από εβδομάδες, συνάντησής τους στο Μέγαρο της Αρχιεπισκοπής στην Πλάκα, είναι η επικίνδυνη κορύφωση μιας πολύμηνης περιόδου έντασης και αντεγκλήσεων. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της «ΒτΚ», οι δύο Προκαθήμενοι έχουν να επικοινωνήσουν μεταξύ τους παραπάνω από ένα χρόνο. Τελευταία φορά που συνομίλησαν ήταν τον Ιούνιο του 2017, πριν από 15 ολόκληρους μήνες, όταν ο Βαρθολομαίος επισκέφθηκε και πάλι την Αθήνα και μετέβη στο Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο. Έκτοτε, ούτε τηλεφωνική επαφή δεν έχει υπάρξει μεταξύ των δύο. Η απουσία έστω και τηλεφωνικής επικοινωνίας δείχνει ότι έχει κοπεί κάθε γέφυρα άμεσης επικοινωνίας και ο μόνος ανοιχτός δίαυλος παραμένουν οι στενοί συνεργάτες τους. Σκηνικό τέτοιας έντασης έχει να υπάρξει από εποχής του μακαριστού Χριστοδούλου, ψιθύριζε χθες στους διαδρόμους της Μονής Πετράκη γέρων ιεράρχης. Πώς φτάσαμε στην ακύρωση Οι αφορμές για την ακύρωση της προγραμματισμένης συνάντησής τους είναι δύο. Πρώτον, η απόφαση που εξέδωσε το Δ’ Τμήμα του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ), με την οποία ακύρωσε την σφράγιση που είχε επιβάλει η Αρχιεπισκοπή στο Ναό Αγίου Γεωργίου στο πολύκροτο Κτήμα Προμπονά. Και, δεύτερον, η μετάβαση του κ.κ. Βαρθολομαίου, την παραμονή της συνάντησης των δύο ανδρών, στο Μάτι Αττικής, όπου τέλεσε μνημόσυνο και έτυχε μεγάλης προβολής από τα ΜΜΕ. Οι εξελίξεις αυτές ενόχλησαν τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, καθώς ο Πατριάρχης δεν αιτήθηκε αδείας από τον οικείο μητροπολίτη, στη συγκεκριμένη περίπτωση τον Μητροπολίτη Κηφισίας. Μια διαδικασία που πρέπει να τηρείται ανεξάρτητα από το εκκλησιαστικό αξίωμα των εμπλεκομένων. Ιερωμένος που μεταβαίνει και λειτουργεί σε πνευματικό χώρο άλλης Μητροπόλεως αιτούται αδείας, προβλέπουν οι κανόνες της Εκκλησίας. Όσον αφορά στην απόφαση του Δ΄ Τμήματος του ΣτΕ έγκυροι νομικοί κύκλοι διερωτώνται γιατί δεν παραπέμφθηκε η συζήτηση επί της υποθέσεως στην Ολομέλεια και πώς συνέπεσε η ανακοίνωση της επίμαχης απόφασης να γίνει την ίδια ημέρα που ο Οικουμενικός Πατριάρχης ερχόταν στην Ελλάδα. «Παράξενη συγκυρία», πρόσθεσαν προς την «ΒτΚ» κύκλοι της Μονής Πετράκη. Οι ίδιοι κύκλοι χαρακτήρισαν τα όσα συμβαίνουν στο Κτήμα Προμπονά «παράνομη και αντικανονική εισπήδηση του Φαναρίου» στην Αρχιεπισκοπή Αθηνών. Θυμίζουμε ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο κέρδισε πριν από λίγες ημέρες τη δικαστική μάχη στο Συμβούλιο της Επικρατείας για τον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου, Αγίων Αναργύρων και Αγίας Φωτεινής στο Κτήμα Προμπονά των Άνω Πατησίων. Ειδικότερα, το ΣτΕ έκανε δεκτή ως βάσιμη την αίτηση ακύρωσης του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν ότι «η προσβαλλόμενη πράξη η οποία διατάσσει τη σφράγιση του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου, Αγίων Αναργύρων και Αγίας Φωτεινής Κληροδοτήματος Δημητρίου Προμπονά, με την αιτιολογία ότι η θέση σε δημόσια λατρεία του Ναού από τον Ηγούμενο της Μονής Βλατάδων πραγματοποιήθηκε χωρίς κανονική άδεια της Αρχιεπισκοπής Αθηνών, δεν αιτιολογείται». Όπως είναι γνωστό, το Οικουμενικό Πατριαρχείο, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος και η Ιερά, Βασιλική, Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Βλατάδων είχαν προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας κατά του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Ιερωνύμου για την υπόθεση του Κτήματος Προμπονά. Ο Ναός του Αγίου Γεωργίου είχε σφραγιστεί, καθώς είχε επιχειρηθεί να τεθεί σε λειτουργία χωρίς την άδεια του Αρχιεπισκόπου. Παρ’ όλα αυτά, ο ηγούμενος της Μονής Βλατάδων προχώρησε στο άνοιγμα του Ναού και τέλεσε τους Β΄ Χαιρετισμούς χωρίς την άδεια της Εκκλησίας. Στη συνέχεια, ο ηγούμενος επανήλθε και τέλεσε δεύτερη λειτουργία σε εξωτερικό χώρο, καθώς δεν μπόρεσε να εισέλθει στο Ναό, ενώ η Ιερά Σύνοδος απέστειλε επιστολή στον επίσκοπο Αμορίου με την οποία τον καλεί να δώσει εξηγήσεις για τις πράξεις του. Το εντυπωσιακό είναι ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης είχε ο ίδιος επισημάνει στον Αρχιεπίσκοπο τον κίνδυνο να εκτεθεί η Εκκλησία της Ελλάδος στη μοναδική προ έτους συνάντησή τους, που είχε διαρκέσει μόλις 15 λεπτά της ώρας.

Ακυρώθηκαν οι κοινές παρουσίες σε εκδηλώσεις
Η συνάντηση Οικουμενικού Πατριάρχη και Αρχιεπισκόπου στο Μέγαρο της οδού Αγίας Φιλοθέης στην Πλάκα, ήταν προγραμματισμένη εδώ και εβδομάδες, με την ευκαιρία του ταξιδιού του κ.κ. Βαρθολομαίου στη Βόρεια Ελλάδα, την Κρήτη και την Αθήνα, και θα ήταν η μοναδική μεταξύ των δύο Προκαθημένων δεδομένου ότι τις ημέρες αυτές συνεδριάζει η Ιεραρχία και ο Αρχιεπίσκοπος είναι απασχολημένος στις συνεδριάσεις του κορυφαίου θεσμού της Εκκλησίας, αλλά και διότι υπήρχαν και άλλες εκδηλώσεις στις οποίες η παρουσία του Αρχιεπισκόπου εκρίνετο απαραίτητη. Ωστόσο, προϊδέασε αρνητικά, και κανείς μέχρι το απόγευμα της Πέμπτης δεν μπορούσε να εικάσει τις εξελίξεις, η ηχηρή απουσία του κ. Ιερωνύμου από την εκδήλωση που οργάνωσε η Βουλή των Ελλήνων προς τιμήν του Πατριάρχη στο Μέγαρο Μουσικής. Το «δεν ευοδούται» του τηλεφωνήματος έγινε λίγη ώρα πριν από την εκδήλωση από την Αρχιεπισκοπή Αθηνών προς τον διάκο του Πατριάρχη Ο Αρχιεπίσκοπος προτίμησε να παραστεί στην εκδήλωση που έγινε στο Μέγαρο της Παλαιάς Βουλής προς τιμήν του πρυτάνεως της Ιεραρχίας, του έχοντος τα πρωτεία στα πρεσβεία, μητροπολίτη Καρυστίας Σεραφείμ. Στην τιμητική αυτή εκδήλωση παρέστησαν περί τους 60 μητροπολίτες της Εκκλησίας της Ελλάδος, ενώ στην αντίστοιχη για τον Πατριάρχη παρέστησαν ελάχιστοι. Αναμενόμενη, όμως, ήταν, μετά την ακύρωση της συνάντησης, η απουσία Ιερωνύμου το πρωί της Παρασκευής, στην εκδήλωση στην Παλαιά Βουλή, στις 11 το πρωί, αφού την ίδια στιγμή το Σώμα της Ιεραρχίας συνήρχετο σε Ολομέλεια για να εκλέξει μητροπολίτη Λαρίσης και Τυρνάβου, τον α΄ γραμματέα της και πρακτικογράφο αρχιμανδρίτη Ιερώνυμο Νικολόπουλο. Η πλειοψηφία των 68 «ευλογιών» επί συνόλου 80 παρόντων στο πρόσωπο του αρχιμανδρίτη Ιερωνύμου, που υπήρξε επιθυμία του Αρχιεπισκόπου να εκλεγεί, αποτέλεσε έναν ιδιότυπο «ψήφο εμπιστοσύνης».